De Design Thinking Methode Uitgelegd: In 5 Fases Naar Innovatie

Wat is Design Thinking?

Design Thinking is een methode die gebruikt wordt om problemen op te lossen. De Design Thinking Methode is bij uitstek geschikt voor het oplossen van zeer complexe problemen (ook wel wicked problems genoemd). De mens staat centraal binnen de methodiek door problemen steeds vanuit menselijke behoeften te definiëren. Er worden oplossingsrichtingen bepaald met brainstormsessies, waarna je met de Design Thinking Methodiek direct een prototype maakt en de oplossing test in de praktijk.

Voorproefje…

Op deze pagina worden de 5 Design Thinking stappen één voor één beschreven. Als je de vijf fases van Design Thinking beheerst, dan word je in staat gesteld om complexe problemen in jouw eigen leven, bedrijven, landen, en de wereld op te lossen. De basis van dit 5-fase model werd gelegd door Hasso-Plattner van de d.school (een van de meest gerenommeerde Design Thinking scholen).

De 5 fases zullen stap voor stap worden doorlopen. Per fase wordt steeds omschreven wat het doel is en hoe je dat doel kunt bereiken. Dit zijn de fases van de Design Thinking Methodiek volgens Hasso-Plattner:

1. Heb Empathie
2. Definieer het probleem
3. Genereer ideeen
4. Maak een Prototype
5. Test de oplossing

1. Over waarom empathie onmisbaar is

De eerste fase van de Design Thinking Methode is de empathie fase. Dit houdt in dat je empathie ontwikkelt voor alle betrokkenen bij een complex probleem. Het doel van deze fase is om aannames en vooroordelen achter je te laten, en door middel van empathie de basis te leggen voor een oplossing die de mens centraal stelt.

Je kunt dit bereiken door in de fysieke omgeving aanwezig te zijn van alle stakeholders, door interviews af te nemen (waarin je open vragen stelt). Het is belangrijk om in deze fase zo veel mogelijk informatie te verzamelen. Met deze informatie word je in staat gesteld een zo goed mogelijk beeld te schetsen van menselijke behoeftes. Hierdoor kun je het probleem scherp definiëren in de volgende fase.

Mogelijke tool om te gebruiken: empathy map

Ontwikkel een diep begrip voor betrokkenen door contact met hen te maken, door hen te observeren, naar diverse invalshoeken te luisteren, het probleem van verschillende kanten te bekijken, en behoeftes te begrijpen.

2. Een goed gedefinieerd probleem

Tijdens de define fase van de Design Thinking Methode ga je aan de slag met de vergaarde informatie uit de “empathie fase”. Je analyseert alle beschikbare info met als doel een kernprobleem te definiëren. Waar de empathie fase dus voornamelijk op het verzamelen van zoveel mogelijk informatie ligt (divergent), brengen we alle informatie in de definitie fase samen (convergent). Het kernprobleem wordt vanuit de mens geformuleerd.

Lees ook: Wat is een Google Design Sprint?

Een slecht voorbeeld van een kernprobleem is: ons marktaandeel in duurzame chocolade is 2% gezakt en dat moeten we terugwinnen. Een beter voorbeeld is: men moet duurzame chocolade eten, anders zal onze planeet en de mensen die de chocolade produceren overbelast raken.

Als je het kernprobleem helder hebt zul je vaak natuurlijk naar de volgende fase overgaan, de “ideeën fase”.

3. Ideeën, ideeën, ideeën

De derde fase van de Design Thinking Methodiek is de ideeën fase. Het doel van deze fase is om zo veel mogelijk oplossingen voor het kernprobleem te genereren. Nu je alle betrokkenen goed begrijpt (empathie fase) en een kernprobleem hebt gedefinieerd (definitie fase) ga je proberen outside-the-box oplossingen te bedenken.

Er zijn erg veel methodieken waarmee je ideeën kunt bedenken. De meestgebruikte is de brainstormsessie. Maar ook bijvoorbeeld SCAMPER, schetsen, of de 6 denkhoeden zijn methoden die je kunt gebruiken. Je wilt zo veel mogelijk potentiële oplossingen genereren voordat je een definitieve oplossing selecteert. De methodes die je gebruikt in deze fase zijn er dus eerst op gericht zo veel mogelijk ideeën te genereren, en pas later kies je een methode waarmee je vergelijkt en kiest. Het resultaat van deze fase uit de Design Thinking Methodiek is een oplossingsrichting voor je kernprobleem.

Gebruik de diversiteit van je team om minstens 75 ideeën te genereren waarbij steeds de balans wordt gezocht tussen mens, technologie, en organisatiedoelstellingen. Houd een onbevooroordeelde en open houding totdat alle ideeën zijn vergeleken.

4. Het maken van een prototype

In de prototype-fase ga je met je team een aantal goedkope en vereenvoudigde versies realiseren van jouw oplossing. Het doel van deze fase is om op experimentele wijze de best mogelijke oplossing te ontdekken. De prototypes worden gedeeld en getest binnen het team en op andere afdelingen (en kleine groepen buiten het team). Het resultaat van deze fase is een goed gevoel bij de beperkingen van de oplossing, bij de open eindjes, en bij hoe betrokkenen zouden reageren (in gevoel, gedrag en ratio) als de oplossing geïmplementeerd zou worden.

5. Laten zien dat het werkt

De laatste fase van de Design Thinking Methode is het testen van het product. Ondanks dat dit de laatste fase is, is het vaak niet het einde van het ontwerpproces. Omdat Design Thinking een iteratief proces is genereert de test fase vaak weer veel input voor eerdere fases. Zo kan het probleem opnieuw gedefinieerd worden of je genereert nieuwe gebruikersinzichten, waardoor de oplossing voor het probleem ook aangepast moet worden.

De vijf fases zoals hierboven beschreven zie je in verschillende modellen net wat anders terugkomen. Zo is ook het Double Diamond model een zeer bekend model om een ontwerpproces te structureren.

De iteratieve aard van Design Thinking

Zoals in de voorgaande paragraaf wordt geschetst is de Design Thinking Methodiek niet linear, maar juist flexibel en iteratief. Iteratief betekent dat de oplossing steeds beter wordt doordat hij op zichzelf voortborduurt. Dit wordt gedaan door allemaal feedback-loops tussen de verschillende Design Thinking fases. Fases kunnen ook bijvoorbeeld parallel worden opgepakt (een aantal mensen zijn bezig met de empathie fase terwijl al een eerste prototype wordt gemaakt). De fases kun je daarom het beste begrijpen als verschillende activiteiten die allemaal bijdragen aan een succesvol ontwerp-project.

Benieuwd naar de verschillen tussen Design Thinking en Service Design Thinking? Lees er meer over in het artikel.

De Design Thinking Methode samengevat

Design Thinking processen bestaan dus uit een vijftal activiteiten, namelijk:

1. Heb Empathie: zorg ervoor dat je perspectieven van alle betrokkenen kent.
2. Definieer het probleem: formuleer het probleem waarvoor je een oplossing ontwerpt op een manier waarin de mens centraal staat.
3. Genereer ideeën: genereer zo veel mogelijk ideeën en kies vervolgens de beste(n).
4. Maak een Prototype: ga aan de slag en creëer zo snel mogelijk een werkende versie van jouw oplossing.
5. Test de oplossing: test de door jou ontwikkelde oplossing en verwerk de feedback die daaruit voortkomt.

Design Thinking is een iteratieve, flexibele, mensgerichte ontwerpmethode waar samenwerking tussen projectteam en alle stakeholders centraal staat.

Heb je het gevoel dat je nog veel meer wilt weten over de Design Thinking Methode? Schrijf je in voor onze interactieve Design Thinking training of workshop en ervaar de kracht van Design Thinking zelf aan de hand van voorbeelden en praktijkcases!

Rik van der Wardt

Rik van der Wardt is Agile Coach en Design Thinker. Hij heeft een achtergrond in Innovatie Management (TU/e) en hij heeft zich binnen verschillende adviesbureaus met dit onderwerp bezig gehouden. In 2016 was hij een van de oprichters van dit initiatief. Rik vindt het leuk om zijn kennis over Design Thinking te delen in blogposts. Hij is bovendien verantwoordelijk voor deze website, dus als je feedback hebt, laat het hem weten!